terug naar compositie index |
13 studies in nanotonaliteit |
|
Dertien studies in het soundscape-genre, gebaseerd op atoomspectra.
In deze nanotonale muziek worden frequenties
zeer nauwkeurig (63 bit) gespeeld door computer. Ritmes onstaan hierbij - vanzelf - door de zwevingen
tussen de - soms wel 80000 - spectraallijnen die tegelijk klinken.
Basis voor alle studies was een grote database (80 MB ASCII) met spectraallijnen
van bijna alle chemische elementen en ionen door Robert L. Kurucz.
De componist heeft slechts minimaal vormgegeven: licht-frequenties, van infrarood tot ultraviolet,
werden precies 40, soms 39, octaven naar beneden getransponeerd om ze hoorbaar te maken.
Het componeren betrof het verdelen van deze 564942 tonen in de tijd.
Hieronder kan men de stukjes downloaden, beluisteren, en er eventueel zelf een audio-CD van bakken.
Het zijn flac bestanden, 16 bit, stereo, 44.1 KHz. Aan de rechterkant kunnen enkele
partituren worden opgeroepen.
1 | ST1.16HSmndljv |
Mendelejev progressie waterstof t/m zwavel (H He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S) |
6:30 | 21.9 MB |
![]() |
||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2 | ST0.44twoWeeks |
Alchemistische metalen en ionen (Au Ag Fe Hg Sn Cu Pb -- Ag+ Fe+ Hg+ Sn+ Cu+ Pb+) |
6:03 | 14.7 MB |
![]() |
||||
3 | ST1.14HOmndljv |
Mendelejev progressie waterstof t/m zuurstof (H He Li Be B C N O) |
3:42 | 11.0 MB |
![]() |
||||
4 | ST0.33AuGliss | Goud glissando (Au) | 1:13 | 2.3 MB |
![]() |
||||
5 | ST0.33AgGliss | Zilver glissando (Ag) | 0:27 | 0.8 MB |
![]() |
||||
6 | ST0.33FeGliss | Ijzer glissando (Fe) | 0:33 | 0.9 MB |
![]() |
||||
7 | ST0.35energyH | Waterstof horizontaal uitgesmeerd (H) | 1:00 | 1.7 MB |
![]() |
||||
8 | ST0.35togetherH | Waterstof verticaal (H) | 1:33 | 2.7 MB | (see energyH) | ||||
9 | ST0.33AuAgGliss | Goud en zilver glissandi (Au Ag) | 0:54 | 1.7 MB |
![]() |
||||
10 | ST0.07HOionErr | Waterstof t/m zuurstof staccato (H He Li Be B C N O) | 6:03 | 14.1 MB | (timing errors) | ||||
11 | ST0.08HOionErr | Waterstof t/m zuurstof legato (H He Li Be B C N O) | 11:51 | 54.8 MB | (timing errors) | ||||
12 | ST0.24week39 | Week 39 oktaven (Au Ag Fe Hg Sn Cu Pb) | 3:44 | 9.6 MB | (octave higher than ST0.26) |
||||
13 | ST0.26week40 | Week 40 oktaven (Au Ag Fe Hg Sn Cu Pb) | 3:27 | 7.3 MB |
![]() |
||||
totaal: | 47:00 | 143.4 MB |
Alle klanken en alle plaatjes zijn gemaakt met Spectroscopic Toolkit.
In plaats van vele megabytes hierboven downloaden, kan men de software - slechts 18 MB - downloaden
en de resultaten op eigen computer laten berekenen.
In studies ST0.07 en ST0.08 zijn de spectromorfologische regels het meest boeiend.
Bij deze stukken heeft men echt het idee ondergedompeld te zijn in de wereld van de quantummechanica.
Eigenlijk zijn het 2 misbaksels omdat er in dit vroege stadium van de software nog fouten optraden
bij het plaatsen van de tonen in de tijd. Een onbedoelde maar zeer fraaie spectromorfologie!
In studies ST1.14 en ST1.16 wordt het periodiek systeem element voor element afgelopen.
In de laatste, die tot zwavel doorloopt, wordt wel duidelijk dat deze morfologie niet
boeiend genoeg is om het proces tot aan element 109 zo voort te zetten. Angstaanjagend is de overgang
stikstof-zuurstof-fluor.
In ST0.24, ST0.26 en ST0.44 is voor een alchemistische ordening gekozen.
Er bestaat namelijk een verband tussen de 7 metalen goud, zilver, ijzer, kwik, tin, koper en lood, de
7 hemellichamen zon, maan, mars, mercurius, jupiter, venus en saturnus, en de 7 dagen van de week.
De meest complexe spectra betreffen die van ijzer en koper, toevallig net die 2 metalen die symbool staan
voor respectivelijk het mannelijke en het vrouwelijke.
De titels van de glissando-etudes (ST0.33xx) zijn misleidend omdat toonhoogte-stijging uitsluitend
in discrete stappen plaatsvindt (quantumsprongen), het zijn dus eigenlijk
toonladders. Opvallend is de "cadens"-werking van dit toonmateriaal.
Dank aan Robert L. Kurucz en Barbara Bell voor alle spectraallijnen.
Bovenstaand materiaal werd ook gepresenteerd in:
CEM's Café Sonore | Amsterdam, 18 juni, 2001 | ||
Theater Kikker's Proeflokaal | Utrecht, 18 september, 2001 | ||
NPS' Supplement | Radio 4 uitzending, 15 december, 2002 |
Dank aan Dyane Donck en Jorrit Tamminga voor de promotie van nanatonen.